در حال حاضر، سازمانهای و ارگانهای مختلفی اقدام به تهیه و ارائه استاندارد پمپهای سانتریفیوژ کردهاند. معمولا بر اساس این استانداردها، پمپهای سانتریفیوژ توسط شرکتها و کارخانهها تولید شده و روانه بازار میشوند. در ادامه تعدادی از موسسات مهم و نام آشنایی را که به ارائه استاندارد پمپ پرداختهاند معرفی میکنیم. سپس، از میان آنها به معرفی و توضیح استاندارد API پمپ، به عنوان یکی از استانداردهای مهم ارائه شده برای پمپهای سانتریفیوژ میپردازیم.
سازمان های ارائه دهنده استاندارد پمپ
از مهمترین سازمانهایی که اقدام به ارائه استاندارد پمپ سانتریفیوژ کردهاند میتوان به سه موسسه شناخته شده اشاره کرد:
- موسسه نفت آمریکا (American Petroleum Institute) که به اختصار API گفته میشود. این موسسه یکی از سازمانهای فعال در حوزه تهیه و ارائه انواع استانداردها در رابطه با ابزار و تجهیزات به کار رفته در صنایع مختلفی مانند صنعت نفت و گاز، پتروشیمی و غیره است. در این میان مجموعه استانداردهای منتشر شده در رابطه با انواع پمپهای سانتریفیوژ و تجهیزات مربوط به انواع توربینها، گیربکسها و غیره از اهمیت بیشتری برخوردار هستند.
- موسسه استاندارد جهانی (International Standards Institute) که به اسم اختصاری ISO شناخته شده است.
- موسسه ملی استاندارد آمریکا (American National Standards Institute) که با نام ANSI در بازار شناخته میشود.
از دیگر موسساتی که در زمینه ساخت و تولید پمپها اقدام به تهیه و ارائه استاندارد کردهاند نیز میتوان به چند مورد زیر اشاره کرد:
- موسسه ملی استاندارد آلمان (Deutsches Institut für Normung) که به آن DIN گفته میشود.
- آژانس ملی آتش نشانی (National Fire Protection Agency) یا NFPA.
- موسسه ملی استاندارد استرالیا (Australia-New Zealand) که با نام اختصاری NS-NZ شناخته شده است.
انواع استاندارد API پمپ
استاندارد API 610
یکی از مهمترین انواع استاندارد پمپ گریز از مرکز، استاندارد API پمپ 610 میباشد. این استاندارد برای انواع پمپهای سانتریفیوژ به کار رفته در صنایع مختلف پتروشیمی، نفت و گاز (Centrifugal Pumps for Petroleum Petrochemical and Natural Gas Industries) تعریف شده است.
مطابق مجموعه منتشر شده از سوی موسسه نفت آمریکا، ساخت پمپهای سانتریفیوژ با در نظر داشتن محدوده استاندارد معرفی شده در سطح بین الملل، میتواند بسیار مقرون به صرفه و کارآمد باشد. محدوده تمامی پارامترهای مورد نیاز برای ساخت پمپ استاندارد، در این مجموعه معرفی شده است. به عنوان مثال:
- فشار خروجی گیج (Discharge Pressure) تا سقف 1900KPa/ 275psi/ 19,0bar
- فشار ورودی گیج (Suction Pressure) تا 500KPa/ 75psi/ 5,0bar
- دمای پمپاژ (Pumping Temperature) تا دمای 150°C / 300°F
- سرعت دورانی (Rotative Speed) از حد 3600RPM
- هد ارزیابی (Rated total Head) از اندازه 120m/ 400ft
- قطر پروانه پمپهای یکسر درگیر (Impeller Diameter, Overhung Pumps) نباید از مقدار 330mm/ 13in بالاتر طراحی شوند.
با وجود آنکه پمپهای طراحی شده بر اساس استاندارد API 610 از قیمت بالایی برخوردار هستند. اما به دلیل اینکه استانداردهای تعیین شده سختگیرانه میباشند، بنابراین محصولات نهایی از کیفیت بسیار خوبی برخوردار هستند.
استاندارد API 685
استاندارد API پمپ 685 نیز برای پمپهای سانتریفیوژی که به نشت بند نیازی ندارند تعریف شده است. این استاندارد نیز قابل استفاده در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی (Sealless Centrifugal Pumps for Petroleum, Petrochemical, and Gas Industry Process Service) است. محدوده اندازههای استاندارد برای این نوع پمپها نیز مشخص شده است. این مجموعه استاندارد پمپ برای دو نوع مختلف پمپ با کوپلینگ مغناطیسی (Magnetic Drive Pumps) و همچنین پمپ هرمتیک (Canned Motor Pumps) طراحی و ارائه شده است.
استاندارد API 674
استاندارد API پمپ 674 نیز برای پمپهای جابجایی مثبت رفت و برگشتی (Positive Displacement Pumps Reciprocating) از طرف موسسه نفت آمریکا منتشر شده است. استاندارد تعریف شده برای پمپ API 674 در واقع شامل حداقل شرایط و ملزومات برای طراحی، ساخت، تولید و به کارگیری انواع پمپهای جا به جایی مثبت معکوس است. از انواع این پمپها میتوان به پمپهای پیستون اشاره کرده که در مناطق تعریف شده برای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی به کار گرفته میشوند.
استاندارد API 675
مجموعه استاندارد API پمپ 675 برای انواع پمپهای جابجایی مثبت قابل استفاده است. این مجموعه با نام استاندارد پمپهای جابجایی مثبت حجم کنترل (Positive Displacement Pumps Controlled Volume) شناخته شده میباشد. این استاندارد برای ساخت و تولید انواع پمپهای پلانجری و دیافراگمی قابل استفاده میباشد.
انواع پمپهای پلانجری (پیستونی) و دیافراگمی (دیافراگم دو لایه / دابل دیافراگم) زیرمجموعه این استاندارد قرار میگیرند. البته باید توجه داشت که آن دسته از پمپهای دیافراگمی که به صورت مستقیم به محرک مکانیکی اتصال دارند، در مجموعه مورد تایید استاندارد فوق قرار نمیگیرند.
استاندارد API 685
استاندارد API پمپ 685 برای ساخت انواع پمپهای بدون نیاز به آب بندی مغناطیسی تعریف شده است و در اختیار افراد و شرکتهای مشغول در این حوزه قرار داده شده است. به طور کلی، استاندارد API 685 در رابطه با پروتکلهای مورد نیاز در جهت ساخت و تولید انواع پمپهای Sealless تعریف و ارائه شده است. به این پمپها در اصطلاح Canned Motor Pump نیز گفته میشود.
تکنولوژی به کار گرفته شده در پمپ های Sealless به منظور انتقال نیروی تولید شده در موتور به محور پروانه موجود در سیستم، کوپلینگهای مغناطیسی میباشد. به این ترتیب، این پمپها دیگر نیازی به آب بندی نخواهند داشت. محل استفاده انواع این پمپها معمولا در مصارفی است که بخواهیم از نشت سیال مورد نظر جلوگیری کنیم.